การทำกายภาพบําบัดในสัตว์เลี้ยงด้วยเลเซอร์ (laser)

Laser นั้นย่อมาจาก Light amplification by stimulate demission of radiation (โอ้โฮชื่อยาวมากๆ...เรามาเรียกเค้าสั้นๆไทยๆกันว่าเลเซอร์กันดีกว่าค่ะ) เลเซอร์เป็นพลังงาน “แสง” ที่มีคุณสมบัติพิเศษแตกต่างจากแสงทั่ว ๆ ไป คือเป็นแสงสีเดียว มีการกระจายแสงน้อย มีทิศทางที่แน่นอน ทำให้สามารถควบคุมความยาวคลื่นตามที่ต้องการได้ จึงมีการนำเลเซอร์มาใช้กันอย่างกว้างขวาง ไม่ว่าจะเป็นด้านวิทยาศาสตร์ ด้านอุตสาหกรรม หรือ ด้านการแพทย์ และ แน่นอนในด้านสัตวแพทย์ก็มีการนำมาใช้ในการรักษาเช่นเดียวกันค่ะ

เลเซอร์ แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ

-   High-intensity หรือ Hot laser ให้ความร้อนและทําลายเนื้อเยื่อ เรามักใช้ในการผ่าตัดผิวหนัง หรือ ศัลยกรรมที่ต้องการความแม่นยำสูง

-   Low-intensity หรือ Cold laser ให้พลังงานตํ่า เลเซอร์ตัวนี้จะเป็นตัวหลักของ PRS Center ในการบําบัดรักษาทางเวชศาสตร์ฟื้นฟู เช่นเพื่อการลดปวด ลดอักเสบ กระตุ้นการหายของแผล โดยกระตุ้นการทำงานในระดับเซลล์(cell) ซึ่งเป็นหน่วยพื้นฐานที่เล็กที่สุดของสิ่งมีชีวิต เซลล์หลายๆเซลล์ประกอบกันเป็นอวัยวะ และประกอบกันเป็นร่างกายของสิ่งมีชีวิตทุกชนิดบนโลกนี้

 

          การให้พลังงานเลเซอร์ระดับต่ำ จะกระตุ้นให้เกิดการสร้างพลังงานของเซลล์ต่างๆบริเวณที่รักษา ไม่ว่าจะเป็นเซลล์ผังผืดที่ใช้ในการสร้างคอลลาเจนซ่อมแซมแผลและเนื้อเยื่อ เซลล์เม็ดเลือดขาวที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบ เปลี่ยนแปลงการนํากระแสประสาทและการงอกของเส้นประสาท รวมถึงกระตุ้นอัตราเมตาบอลิซึม .....ทั้งหมดที่กล่าวมานั้นจะส่งผลให้เนื้อเยื่อที่เสียหาย ถูกซ่อมแซมได้เร็วขึ้น บรรเทาการอักเสบและลดความเจ็บปวดได้ค่ะ

 

ด้วยคุณสมบัติดังกล่าว เลเซอร์ จึงมีประโยชน์อย่างมากในการรักษาสัตว์เลี้ยงที่มีปัญหา

1.      โรคกระดูกและข้อ : ข้อเสื่อม ข้ออักเสบ กล้ามเนื้อฉีก เอ็นขาด  กระดูกหัก

2.      โรคทางระบบประสาท : หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ปวดหลัง ปวดเส้นประสาทเฉพาะที่

3.      ก่อนและหลังการผ่าตัด เพื่อให้ฟื้นตัวเร็วขึ้น

4.      มีแผลตื้น หรือ แผลลึก เร่งกระบวนการหายของแผล เหมือนกับน้องขนุนที่มีเเผลโดนบาดลึกรอบข้อเท้า จนทำให้ไม่ลงน้ำหนักขาเลย

หลักการทำเลเซอร์ ก็เหมือนการทำกายภาพอื่นๆ ที่ต้องอาศัยความต่อเนื่อง และจะเริ่มเห็นผลเมื่อทำ 2-3 ครั้งขึ้นไป โดยในช่วงแรกอาจจะต้องทำถี่ซักหน่อย สัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง เมื่ออาการดีขึ้นแล้ว จึงค่อยๆลดลงเป็นสัปดาห์ละครั้ง หรือ 2 สัปดาห์ครั้ง ตามลำดับค่ะ

 
               จากบทความนี้ จะเห็นว่า เลเซอร์ สามารถใช้รักษาหรือเสริมการรักษาโรคต่างๆได้มากมาย แต่การใช้เลเซอร์ก็ยังมีข้อที่ต้องระวังอยู่เหมือนกันนะคะ ตัวอย่างเช่น ห้ามใช้ในกรณีที่มีเลือดออกมาก บริเวณที่ใกล้อวัยวะสืบพันธุ์ หรือ ต่อมไร้ท่อ หรือ บริเวณที่เป็นมะเร็ง เนื่องจากว่าตัวเลเซอร์ก็จะสร้างพลังงานให้เซลล์มะเร็งเช่นกัน จะทำให้มะเร็งลุกลามได้ นอกจากนี้ยังต้องใส่แว่นตาพิเศษที่ป้องกันไม่ให้แสงเลเซอร์เข้าตาทุกครั้ง เพราะแสงเลเซอร์ อาจทําลายจอประสาทตาได้ด้วยค่ะ

……………………………………………………….

บทความโดย

สพ.ญ. พรปวีณ์ ธนรัตน์สุทธิกุล

สัตวแพทย์ประจำศูนย์กายภาพและผิวหนังสัตว์เลี้ยง

 

อ้างอิงจาก... เครื่องมือทางกายภาพบําบัด (Physical modality) - MED CMU, VetSikkha