ทำความรู้จักกับ “กายอุปกรณ์เสริม Orthoses”
6769 Views |
ทำความรู้จักกับ “กายอุปกรณ์เสริม Orthoses”
เจ้าของน้องหมาน้องแมวหลายๆท่านอาจจะยังไม่ค่อยคุ้นเคยกับ “กายอุปกรณ์เสริมสำหรับสัตว์เลี้ยง” กันเท่าไรนัก แต่ในทางการแพทย์ มีการใช้กายอุปกรณ์เสริมในด้านเวชศาสตร์ฟื้นฟู และกายภาพบำบัดสำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาการเดิน ปัญหากระดูกและข้อ หรือแม้แต่สูญเสียอวัยวะกันอย่างแพร่หลาย และพบว่ากายอุปกรณ์เสริม มีบทบาทอย่างมากในการลดความเจ็บปวด และ ลดระยะเวลาพักรักษาตัวของผู้ป่วย ซึ่งในทางสัตวแพทย์เอง ก็เริ่มมีการนำกายอุปกรณ์เสริมมาใช้ในการรักษาสัตว์เลี้ยงเช่นกันค่ะ
กายอุปกรณ์เสริม คือ อุปกรณ์ต่างๆที่ใช้เพื่อเสริมการทำหน้าที่ของอวัยวะโครงสร้างที่มีปัญหาในการทำงาน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ….
ช่วยป้องกันหรือแก้ไขโครงสร้างที่ผิดรูป
- บรรเทาอาการเจ็บปวด
- จำกัดการเคลื่อนไหว
- เสริมความมั่นคงและเสริมความแข็งแรงให้กับข้อต่อและกล้ามเนื้อต่างๆ
- ดามหรือพยุงโครงสร้างให้กระดูกที่หักติดกันเป็นปรกติ
- ป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เช่น ข้อเคลื่อนหลุด หรือ เอ็นฉีกขาด เป็นต้น
ทางสัตวแพทย์นิยมใช้กายอุปกรณ์เสริมในสัตว์เลี้ยงที่มีปัญหาทางระบบประสาท สัตว์เลี้ยงที่ได้รับการผ่าตัดขา รวมถึงสัตว์เลี้ยงที่มีปัญหากระดูกและข้อ แต่ไม่สามารถรับการผ่าตัดได้ เนื่องจากอายุที่มาก หรือภาวะป่วยด้วยโรคอื่นๆ ซึ่งแต่ละตำแหน่งที่มีปัญหา ก็จะต้องใช้อุปกรณ์ที่แตกต่างกัน รวมถึงวัสดุที่ใช้ในการผลิตก็ต้องแตกต่างกันเช่นกันค่ะ ไม่ว่าจะเป็นแบบ โลหะ พลาสติก ผ้าที่มีความหยุ่น เรซิ่น หรือ วัสดุสังเคราะห์ โดยควรมีน้ำหนักเบาทนทาน ทำความสะอาดและดูแลรักษาง่าย
ตัวอย่างอุปกรณ์เสริมในสัตว์เลี้ยงที่ใช้บ่อยๆ คือ “สนับเข่า knee brace” และ “กายอุปกรณ์เสริมส่วนเข่า Knee orthoses” อาจเป็นเพราะน้องหมาพันธุ์เล็กๆมักมีปัญหา สะบ้าเคลื่อน ส่วนน้องหมาไฮเปอร์ตัวใหญ่ หรือ น้องหมาตัวกลมๆน้ำหนักมาก ก็มักจะมีปัญหาเอ็นไข้วเข่าขาดค่ะ ซึ่งภาวะเอ็นไขว้เข่าขาดหากขาดแบบสมบูรณ์ จะทำให้สุนัขไม่ลงน้ำหนักขาเลย เดินสามขาและมีปัญหากล้ามเนื้อลีบตามมาในที่สุด จึงต้องอาศัยกายอุปกรณ์เสริมส่วนเข่าที่วัดขนาดและผลิตขึ้นเฉพาะตัว เพราะต้องอาศัยความแข็งแรงมั่นคงอุปกรณ์อย่างมาก เพื่อพยุงโครงสร้างของข้อเข่าค่ะ
อ่านโรคสะบ้าเคลื่อน...โรคฮิตในสุนัขพันธุ์เล็ก >>> (คลิก)
อ่านโรคเอ็นไขว้เข่าขาด....ผ่าตัดหรือไม่ผ่าตัดดีนะ >>> (คลิก)
นอกจากข้อเข่าแล้ว น้องหมาอาจมีปัญหากระดูกและข้ออื่นๆ เช่นสะโพกเสื่อม ข้อศอกเสื่อม ข้อศอกด้าน หรือ ปัญหาทางระบบประสาท ที่มีผลต่อการก้าวเดินและการวางเท้า ก็จะมีกายอุปกรณ์เสริมที่จำเพาะต่อปัญหานั้นๆ ไม่ว่าจะเป็นสนับสะโพก สนับศอก และ อุปกรณ์ช่วยการวางเท้าค่ะ......จะเห็นได้ว่า กายอุปกรณ์เสริมนั้นมีหลายชนิดมากๆ ดังนั้นจึงแนะนำให้พาน้องมาพบกับสัตวแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัยก่อน ว่าน้องเป็นโรคอะไร มีสาเหตุจากอะไร ควรรักษาวิธีใด และ ควรใส่กายอุปกรณ์เสริมแบบใดค่ะ
ตัวอย่างการรักษาน้อง Happy : โกล้เด้น รีทรีฟเวอร์ที่มีปัญหาข้อสะโพกเสื่อม โดยการทำกายภาพบำบัด การเดินสายพานใต้น้ำ และ ใส่สนับสะโพกค่ะ
............................................................................
บทความโดย
สพ.ญ. พรปวีณ์ ธนรัตน์สุทธิกุล
Photo credit : Orthotic Prosthetic Center,
